پنجشنبه ۰۸ خرداد ۱۴۰۴ - 
یک گام تا نابودی تاریخی از خلیج‌فارس :
کافی است نقشه سیراف را در بازه‌های زمانی ۲۰ سال گذشته در «گوگل ارث» جستجو کنیم و با مقایسه سال به سال آن به‌راحتی می‌توان گسترش ساخت و سازها را علیرغم اینکه محوطه‌ها ثبت و عرصه و حریم آن‌ها نیز ابلاغ شده است، مشاهده کرد.ساخت و سازهای صورت گرفته بیشتر از ۶۰ درصد محوطه‌های باستانی سیراف را از بین برده و سیراف، یک فاجعه تمام عیار و نمود بزرگ نابودی یک بندر بزرگ تاریخی پارسی است که به واسطه کاوش‌های بزرگ ایران و انگلیس و باستان‌شناسان ایرانی در دنیا شناخته شده و پتانسیل تبدیل به بزرگترین سایت گردشگری ایران را داراست.با اینکه بارها گفته شده که قرار است زمین معوض به مردم داده شود تا هم مشکل مردم حل شود هم مشکل محوطه‌های تاریخی، اما ارگان‌ها عملا نتوانسته‌اند کاری انجام دهند.معضل بزرگ بندر تاریخی سیراف زمانی حل می‌شود که مسئولان وزارت میراث‌فرهنگی، وزارت نفت و حتی جهاد کشاورزی و منابع‌طبیعی به یک نتیجه مشخص برسند تا مشکل ساخت و ساز بر تپه‌ها و محوطه‌های تاریخی سیراف برای همیشه حل شود. در غیراینصورت نه‌تنها سیراف ثبت جهانی نمی‌شود که با مرگ تدریجی سیراف، بزرگترین سند تاریخی که حاکمیت ایران بر خلیج فارس را نشان می‌دهد را از دست خواهیم داد.
کد خبر: ۳۹۷۵۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۰۶
سرنوشت نخستین دانشگاه‌های بین‌المللی جهان:
ربع رشیدی تبریز دانشگاه ۷۰۰ ساله ایرانی است که زیرخاک و در میان یک پمپ گاز، یک زمین فوتبال و خانه‌هایی که یقه آن را چسبیده‌اند، مدفون مانده است. کاوش‌های باستان‌شناسان ایرانی و آلمانی هنوز نتوانسته دانشگاه مدفون «ربع رشیدی» را از خاک بیرون بکشد. ربع رشیدی ۱۳ هکتاری، در خیابان عباسی تبریز واقع شده، در محله تاریخی «باغ میشه»، که پشت یک ایستگاه پمپ گاز و در میان حصاری پنهان مانده است. ربع رشیدی که جزو نخستین دانشگاه‌های بین‌المللی جهان معرفی شده است، حدود ۷۵۰ سال پیش، در دوره غازان‌خان ایلخانی توسط خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی، وزیر معروف و علم‌دان دوره مغول‌ها، در شهر تبریز ساخته شد. محوطۀ آن، دهم آذرماه ۱۳۵۴ به شماره ۹۴۳ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و عرصه و حریم آن در ۲۳ مرداد ۱۳۷۸ از سوی اداره کل ثبت آثار کشور به ثبت رسید.
کد خبر: ۳۹۶۵۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۷
در پی گنج؛
کنشگر و پژوهشگر میراث فرهنگی و تاریخ ایران گفت: سوداگران اموال تاریخی و فرهنگی به بهانه‌های پوچ و خیال انگیز یافتن گنج و در نبود نظارت مسئولان شهری و متولی اصلی آن، میراث فرهنگی برای سومین بار در یک سال گذشته به عرصه داراب‌گرد یورش برده‌اند.
کد خبر: ۳۸۹۷۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
یادداشتی از یک باستان‌شناس:
نوشتار پیش رو در حقیقت نقدی دو سویه هم به عملکرد وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و هم طرح مرکز پژوهش‌های مجلس در خصوص پژوهشگاه است تا از این رهگذر ریشه‌های ضعف در عملکرد پژوهشگاه میراث فرهنگی بیشتر مورد واکاوی قرار گیرد. مسئله‌ای که در طرح مرکز پژوهش‌های مجلس در خصوص بررسی عملکرد پژوهشگاه چندان مورد توجه قرار نگرفته است، نگاه به سیاست‌های کلان در حوزه وزارت میراث فرهنگی است و از این منظر ریشه بسیاری از ضعف‌ها را در عملکرد پژوهشگاه درونی و ناشی از ضعف فردی و سلیقه‌ای لحاظ کرده است.
کد خبر: ۳۸۹۳۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۲
گورستان‌های دوره ساسانی؛
مهدی عابدینی عراقی، باستان شناسی اهل مازندران با گرایش باستان شناسی پیش از تاریخ و با کارنامه کاوش بالغ بر ۳۰ محوطه باستانی عموما مستقر در شمال کشور و سوادکوه، صحبت‌های جالبی در خصوص یافته‌ها و کشفیات باستانی شمال کشور دارد. این در حالی است که بظاهر، کمتر آثار باستانی مربوط به شمال کشور، مورد توجه عموم قرار گرفته است.گورستان‌ها ازجمله بخش‌هایی هستند که اطلاعات زیاد و جالب توجهی از شیوه زندگی و آیین‌های مردمان گذشته در اختیار ما می‌گذارند بنابراین کاوش و تحقیق در آن‌ها همواره با شگفتی‌های مختلف همراه است. درخصوص کشفیاتی که در کاوش‌هایتان در گورستان‌های شمال کشور داشتید، برایمان بگویید. در گورستان لفورک در شهرستان سوادکوه استان مازندران با دو دوره روبه رو بودیم. یک دوره به عصر آهن بازمی‌گشت که در سال‌های ۸۳ و ۸۴ و ۸۷ کاوش شد. این گورستان همانند سایر گورستان‌های شمال ایران بود و نوع تدفین‌ها در آن به صورت جنینی، خوابیده به پهلوی چپ و راست و طاق باز بود. آثاری که بدست آوردیم نیز همانند سایر گورستان‌ها بود اما کشف شئی خاص فرضیه‌ای درخصوص این گورستان مطرح کرد. در یکی از قبرها شئی پیدا کردیم که نقش شتر دوکوهانه بر روی آن بود. نباید فراموش کرد که شتر دوکوهانه بومی ایران نیست و از شمال ایران و چین و مغولستان می‌آید. درواقع آنچه در دشت مغان شاهد هستیم از شرق به آن منطقه آمده است و خواستگاه شتر دوکوهانه شرق و شمال شرق ایران است. حتا اگر در طرح‌های تخت جمشید هم دقت کنیم شاهد آن خواهیم بود که شتر دوکوهانه توسط بلخی‌ها و باختری‌ها آورده شده است. از این رو دیدن نقش شتر دوکوهانه در گورستانی در جنگل‌های مرکز مازندران و شمال کشور عجیب بود.
کد خبر: ۳۴۸۳۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۶
بی توجهی عراق به آثار تاریخی
برخی افراد فعال در شبکه‌های اجتماعی عراق تصاویری از طاق کسری در بغداد منتشر کرده و نوشته‌اند همزمان با آغاز سال ۲۰۲۱ بخشی از سقف این بنای تاریخی فروریخته است.
کد خبر: ۳۲۰۶۳۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۱۵
به خط عیلامی!
رمزگشایی از کتیبه‌ای چهار هزار ساله نشان می‌دهد ایران در دوران بسیار دور باستانی سیستم نگارشی مستقل خود را داشته است.
کد خبر: ۳۱۸۹۵۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۰۵
اهمیت تاریخی یک بنا
کاخ اردشیر بابکان (پاپکان)، با ۱۸۰۰ سال قدمت، نمونه اولین گنبدخانه در معماری ساسانی و یکی از برجسته‌ترین آثار معماری ایران پیش از اسلام است. این بنای تاریخی به همراه بنا‌های شگفت انگیز مشابه دوران ساسانیان (کاخ ساسان در سروستان و شهر باستانی بیشاپور و تنگ چوگان در نزدیکی کازرون) در استان فارس به عنوان میراث جهانی بشر در یونسکو به ثبت رسیده است.
کد خبر: ۳۱۵۴۹۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۱۵
باستانشناسی ایران؛
سرپرست ایرانی کاوش در محوطه تاریخی ویرانشهر با اشاره به کشف یکی از برج‌های طرفین دروازه شهر محصور دوره اشکانی در ویرانشهر گفت: تفاهم نامه ایران و موزه لوور برای استفاده از امکانات آزمایشگاهی و علوم میان رشته‌ای این مجموعه در حوزه باستانشناسی است.
کد خبر: ۳۱۰۱۴۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۱۶
اداره میراث فرهنگی خوزستان برای تعیین محدوده‌های باستانی روستای «تُل گِسر» اقدامی انجام نداده و همین موضوع مشکلاتی جدی برای ساکنان به‌وجود آورده است.
کد خبر: ۲۹۶۶۸۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۰۵
تخریب آثار تاریخی توسط شرکت ملی گاز؛
همزمان با آغاز کاوش نجات بخشی، شرکت گاز استان کرمان با هدف افتتاح و بهره برداری هرچه سریع تر، عملیات اجرایی پروژه را با شدت و حدت بیشتری ادامه دادند، که با توجه به سرعت بخشیدن به روند تخریب گورستان، واکنش سریع برخی از مسئولین وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را به دنبال داشت.
کد خبر: ۲۷۶۰۵۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۲۶
میراث فرهنگی همدان دست به کار شود؛
تپه حاجی‌خان مربوط به دوره اشکانیان- ساسانیان و سده‌های اولیه دوران تاریخی پس از اسلام در شهرستان همدان، بخش فامنین، دهستان خرمدشت و روستای زرقان ۱۸ اسفندماه سال ۱۳۸۷ با شماره ثبت ۲۵۱۳۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و در حالی که انتظار می‌رفت شرایط برای تبدیل شدن آن به یک جاذبه گردشگری فراهم شود در حصاری محصور و با صدور مجوز ایجاد پتروشیمی در نزدیکی‌های آن از نظرها پنهان ماند.
کد خبر: ۲۵۳۳۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۱۲
در نشست تخصصی میراث مشترک ایران و افغانستان مطرح شد؛
نشست تخصصی میراث مشترک ایران و افغانستان به همراه آیین رونمایی کتاب مرمت سردر ورودی غوری مسجد جمعه هرات در پژوهشگاه میراث و گردشگری برگزار شد.
کد خبر: ۲۵۲۹۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۱۰
میراث فرهنگی در هفته‌ای که گذشت؛
تغییرات اقلیمی یا هر نام دیگری که داشته باشد در ایران و دیگر کشورهای جهان سرو صدا کرده، شهر تاریخی و گردشگری ونیز با شدیدترین سیل۵۰ سال اخیر روبه‌رو و شاهد زیر آب رفتن و صدمه بسیاری جاذبه‌های گردشگری است. در ایران نیز نخستین برف پاییزی برخی کاخ موزه‌ها را به تعطیلی کشاند و از دیگر سو آب‌گرفتگی اسناد در کتابخانه ملی موضوع بحث رسانه‌های و واکنش‌های مسئولان این مرکز همچنین توضیحات رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در اولین روز هفته طی نشستی خبری گذشته شد.
کد خبر: ۲۴۵۸۳۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۱
تعطیلات آخر هفته کجا برویم؟؛
آذربایجان غربی سرزمین اقوام و بهشت ایران به دلیل دارا بودن مناطق بکر و طبیعی منحصربه‌فرد در کنار صدها مسجد و کلیسای تاریخی و آب‌وهوای خنک این روزها بهترین مقصد گردشگران تابستانی است.وجود دریاچه ارومیه دومین دریاچه شور دنیا، جنگل‌های بکر و منحصربه‌فرد سردشت و پیرانشهر، منطقه سیلوانا یکی از ۱۹ منطقه جهان دارای اکسیژن خالص، تخت سلیمان اثر ثبت‌شده جهانی با رازهای سربه‌مهر تاریخی، وجود تپه‌های تاریخی از عصر آهن، آبشارهای مرتفع و زیبا به همراه ده‌ها مسجد و کلیسای تاریخی با معماری بی‌نظیر و وجود چشمه‌های متنوع آب‌معدنی، آذربایجان غربی سرزمین اقوام و ادیان و بهشت ایران‌زمین را به یکی از اولین مقصدهای گردشگری مسافران خارجی و داخلی از اقصی نقاط کشور تبدیل کرده است.
کد خبر: ۲۲۷۱۸۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۵/۲۴
کاوش‌های باستانشناسی جیرفت:
سرپرست هیات باستان‌شناسان آلمانی که در منطقه کرمان مشغول کاوش است، می‌گوید: به وسیله بررسی اشیاء می‌توانیم بگوییم که چه ارتباط فرهنگی و بین‌المللی بین مناطق مختلف باستانی در هزاره سوم تا ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح بین فرهنگ‌های مختلف وجود داشت. می‌توان گفت، این اشیاء باستانی از جیرفت به دیگر نقاط بین‌النهرین حتا سوریه هم رفته است.
کد خبر: ۲۱۳۰۴۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۲۱
موزه باستانشناسی بندر سیراف؛
نامش موزه است اما باستان‌شناسان و موزه‌داران و تاریخ دانان و فعالان میراث فرهنگی شرم دارند با این نام صدایش کنند، ساله ا است که مسوولان در وصف سیراف و خلیج فارس سخنوری می‌کنند اما پای عمل که در میان باشد موزه یا همان نمایشگاه دائمی آثار سیراف کارنامه سیاه کاری‌شان را برای همیشه در تاریخ ثبت می‌کند.
کد خبر: ۲۰۸۵۷۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۳۰
اشیاء این خانه ها قیمت ندارند؛
اشیای باستانی و منحصر به فرد گردآوری شده در خانه موزه مقدم باعث شد این بنای تاریخی در دهه ۴۰ به عنوان گران‌ترین خانه جهان معرفی شود.
کد خبر: ۲۰۱۶۸۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۷
گفت‌و‌گو با پروفسور عبدالمجید ارفعی ؛
از معدود بازماندگان متخصص زبان‌های خط میخی ایلامی، اکدی و بابلی جهان و تنها دارنده مدرک دکترای جهان در این رشته‌ها به‌شمار می‌آید، سال‌ها شاگردی ریچارد هلک، ایلام شناس و آشورشناس امریکایی مشهور را کرده و از این طریق هم یک عنوان دیگری از این اولین‌ها را از آن خود ساخته، تنها شاگرد زنده یاد هلک. پروفسور عبدالمجید ارفعی، پژوهشگر و متخصص زبان‌های اکدی، بابلی و ایلامی را علاوه بر اینها نخستین مترجم منشور کوروش کبیر از زبان اصلی به فارسی هم می‌دانند. پیش از انقلاب بعد از سال‌ها درس خواندن و تحقیق به کشور بازگشته، با اینکه طی تمام این سال‌ها از امکانی برای انتقال آموخته‌هایش به علاقه مندان در فضای دانشگاهی برخوردار نبوده.
کد خبر: ۲۰۱۲۳۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۵
به زنجان سفر کنیم؛
مومیایی های نمکی، مردانی از جنس نمک هستند که پس از 2 هزار و 300 سال امروز به عنوان جاذبه عمارت کلاه فرنگی زنجان محسوب می شوند.عمارت ذوالفقاري را سردار اسعد ذوالفقاری در اواخر دوران قاجار در محله اي قديمي موسوم به "دالان آلتی"در ضلع شمالی سبزه میدان و مسجد جامع زنجان ساخت كه هم اكنون موزه "باستان شناسي و مردان نمكي" نام گرفته است. اين عمارت كه با تقليدي از بناهاي گوتيك اروپا ساخته شده است را سردار اسعد ذوالفقاري براي پسرش به ارث گذاشت و پس از او محمود خان ذوالفقاري ساکن و صاحبخانه شد. محمود خان که در زمان قضیه آذربایجان و فرقه دموکرات، به مقابله با دموکرات‌ها پرداخته بود از محمدرضا شاه پهلوی درجه سرهنگی دریافت کرد و حالا قديمي هاي شهر،عمارت را به نام خانه محمود خان میشناسند.
کد خبر: ۱۹۸۱۲۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۱۰